De cijferblokken van Jomathic zijn uniek door de maatvoering die ze hebben. De mooie houten cijfers zijn zo gemaakt, dat elk volgend cijfer in de rij precies ‘1’ hoger is dan de voorgaande. Dit maakt dat je bijvoorbeeld kunt laten zien dat 5 en 1 erbij 6 is en 5 en twee ‘enen’ erbij of een 2 erbij 7 is. In de doos zitten een groot aantal ‘enen’. Hierdoor kun je Jomathic goed inzetten bij het inhoud geven aan getallen. 5 ‘enen’ zijn exact even hoog als de 5. In dit document zijn diverse activiteiten / spelvormen beschreven die ingezet kunnen worden bij het rekenonderwijs.

Een aandachtspunt is de 4, die heeft maar één been en het is vermoeiend om steeds op één been te staan. De 4 heeft er voor gekozen om te gaan liggen. Zo past hij precies in de rij. Zijn goede vriend 6 heeft wat ruimte gemaakt, zo kan de 4 steunend op de 6 laten zien, dat ze samen de vrienden van 10 zijn.

SAMEN TIEN
Sorteer een even aantal blokken, gebruik hiervoor de cijfers 1 t/m 9. Zorg dat er voor elke leerling een blok is. Doe zelf mee als je een oneven aantal leerlingen in de klas hebt.
Zorg ervoor dat de blokken zo zijn uitgezocht dat er allemaal setjes van 10 gevormd kunnen worden.

In een klas met 20 leerlingen bijvoorbeeld:
2 van 1             1 van 1
2 van 2            2 van 2
2 van 3            3 van 3
2 van 4            3 van 4
4 van 5    of    2 van 5
2 van 6            3 van 6
2 van 7            3 van 7
2 van 8            2 van 8
2 van 9            1 van 9

De 2 blokken van 10 worden op centrale plekken gezet. Deze zijn bedoeld om ‘samen 10’ te controleren.

Laat de leerlingen rondlopen (eventueel met een zacht muziekje op de achtergrond), als ze iemand tegenkomen benoemen ze het cijfer dat ze vast hebben. Leerling A zegt: “ik heb 7”, leerling B zegt: “ik heb 6”. Daarna wisselen ze het cijfer. Leerling A neemt de 6 mee en leerling B neemt de 7 mee en ze lopen naar een andere leerling.
Na enige tijd zegt u: “Samen 10” en leerlingen zoeken zo snel mogelijk een maatje waar ze samen 10 mee vormen.
Controleer eventueel een aantal setjes met het cijferblok 10.

Vervolgactiviteiten:

DE MUUR VAN 10
Laat alle combinaties naast elkaar plaatsen, zodat de muur van 10 ontstaat. (Let op: de 9 onder en de 1 boven is een andere combinatie dan de 1 onder en de 9 boven).
Dit kan aan het eind van de activiteit ‘Samen 10’.
De muur van 10 kan tevens een vervolgactiviteit zijn voor tweetallen of individuele leerlingen. Misschien lukt het ook om 10 te maken met 3 of 4 cijfers?

Samen 9, 8 en 7
Samen 10 kan herhaald worden met samen 9, samen 8 of samen 7.
Pas de cijfers die meedoen aan.

10-RACE
Geef alle leerlingen in de kring een cijferblok.
Doe zelf van elk cijfer minimaal 1 exemplaar in een tas of zak waar leerlingen niet in kunnen kijken.
Haal een cijfer uit de tas en laat leerling die het cijfer hebben dat samen met het cijfer van de leerkracht ’10’ vormt gaan staan en het cijfer voor zich uitsteken.
Doe het cijfer terug in de tas en haal een volgend cijfer uit de tas.
Laat een 10 in het midden van de kring staan, zodat deze eventueel als controlecijfer gebruikt kan worden.

De leerkracht haalt het cijfer 7 uit de tas. Alle leerlingen met het cijfer 3 gaan staan en laten het cijfer zien.

Geef eventueel de leerlingen 2 cijferblokken.

Met 2 of 3 leerlingen:
Geef elke leerling de cijferblokken 1 t/m 9.
Doe zelf de cijferblokken 1 t/m 10 in een tas.
Speel het spel zoals beschreven bij ’10-race’. Nu kan elke leerling het bijbehorende cijferblok neerzetten. Een leerling kan ook de rol van spelleider op zich nemen.

WIE HOORT ERBIJ?
Stop een aantal ‘enen’ een in een doos of tas.
Geef de leerlingen allemaal een cijferblok.

Haal een aantal enen uit de doos en leg deze zichtbaar 1 voor 1 op elkaar. Tel niet hardop, maar laat leerlingen goed meekijken (en ‘in het hoofd’ meetellen).
Als de enen staan, wijs je op het stapeltje en zeg je: “Kijk naar mij, wie hoort erbij?”
Leerlingen die het bijbehorende cijfer hebben gaan staan en laten het cijfer zien.
Eventueel controleren door het cijfer naast het stapeltje blokken neer te zetten.
Herhaal met een ander aantal.

Met 2 tot 4 leerlingen:
Geef elke leerling de cijferblokken 1 t/m 9 (voor 2 leerlingen is er een 10 beschikbaar)
Speel het spel zoals beschreven bij ‘Wie hoort erbij?’. Nu kan elke leerling het bijbehorende cijferblok neerzetten.

WIE IS WEG?
Zet de cijfers 1 t/m 10 naast elkaar. Laat de leerlingen de ogen weg doen en haal er 1 cijfer tussenuit. Schuif de rij weer aan (geen gaten er tussen laten). Laat de leerlingen de ogen opendoen en het aantal vingers opsteken van het cijfer dat weg is. Vraag na waar het getal in de rij moet staan. Haal het weggehaalde cijfer tevoorschijn en kijk of het klopt.

Variatie 1:
Zet de cijfers willekeurig op een tafel neer. Laat de leerlingen de ogen dicht doen en haal 1 cijfer weg. Laat de ogen weer open doen en het aantal vingers opsteken van het cijfer dat weg is.

Variatie 2:
Zet 9 van de 10 cijfers willekeurig op de tafel neer (leerlingen zien niet dat je ze neerzet). Welke is weg?

Variatie 3:
Neem de cijferkaarten van MEP en herhaal de verschillende spelvormen zoals hierboven beschreven.

RIJ VAN 10
Spel voor 2 leerlingen.
Elke leerling heeft de cijfers van 1 t/m 10. Daarnaast hebben ze een 10-kantige dobbelsteen, met de cijfers van 1 t/m 10.
Om de beurt mogen ze de dobbelsteen gooien. Het cijfer dat ze gegooid hebben zetten ze in de rij. Zo gooien ze om en om en maakt ieder zijn eigen rij. Wie heeft als eerste de rij van 10 af?

JOMATHIC kan heel goed in combinatie met andere materialen ingezet worden, zoals bijvoorbeeld bij het spel MEP.

Bestel JOMATHIC nu voor bij jou in de klas